27/04/2016 | Leestijd 3 minuten

Koningsdag

Vandaag is het Koningsdag. Een nationale feestdag, maar dat was het vroeger nog niet. Hoe en wanneer is deze feestdag eigenlijk ontstaan?

Koningsdag

De geschiedenis

Op 31 augustus 1885 werd voor het eerst Prinsessedag gevierd. Dat was de verjaardag van prinses Wilhelmina. Prinsessedag is de voorloper van Koninginnedag. De eerste echte Koninginnedag werd gevierd na het overlijden van koning Willem III in 1890. Koninginnedag was toen vooral een feestdag voor kinderen, omdat het ook de laatste dag van de schoolvakantie was. Later kregen steeds meer mensen een vrije dag op Koninginnedag en groeide het uit tot een nationale feestdag.

Tot aan de Tweede Wereldoorlog was 1 mei, de Dag van de Arbeid, de concurrent van Koninginnedag. De socialisten, sociaal-democraten en communisten vierden 1 mei met grote optochten en feestelijkheden. Die dag had een politiek karakter. In het zeer verzuilde Nederland vierden de aanhangers van de anti-monarchistische SDAP Koninginnedag niet, de burgerlijke partijen vierden op hun beurt de Dag van de Arbeid niet. Wat nationale feestdagen hadden kunnen zijn, werden dagen waarop de verdeeldheid van Nederland werd benadrukt. Pas na de Tweede Wereldoorlog toen de sociaal-democraten zich met de monarchie hadden verzoend, werd Koninginnedag een feestdag voor alle Nederlanders. De Dag van de Arbeid raakte in brede kringen in vergetelheid.

Koningin Wilhelmina en koningin Juliana vierden Koninginnedag op hun verjaardag, respectievelijk 31 augustus en 30 april. Koningin Beatrix vierde deze dag niet op haar verjaardag (31 januari) maar op 30 april, de verjaardag van haar moeder, koningin Juliana. Dit was om haar moeder te eren en tevens was het weer in januari minder gunstig is voor buiten activiteiten.

Anno 2016

Sinds 2014 wordt Koningsdag op 27 april gevierd. Dit is ter ere van de  verjaardag van Koning Willem-Alexander. In alle delen van het land wordt het gevierd met verschillende festiviteiten, waaronder de vrijmarkten en het dragen van oranje kleding (de kleur van het koningshuis) Traditioneel brengt het koningshuis op deze dag ook een ceremonieel bezoek aan een of meer gemeenten van het land.